Diplopoda: Czy Te Tysiąconogi To Nie Chrobaki Bez Głowy?

Diplopoda, znane powszechnie jako stonogi, należą do gromady Myriapoda i reprezentują grupę zwierząt o niezwykle ciekawym wyglądzie i fascynującym trybie życia. Ich nazwa pochodzi z greckiego “diplo” (dwa) i “pous” (noga), co odnosi się do ich charakterystycznej cechy: dwóch par nóg na każdy segment ciała.
Stonogi są powszechnie spotykane na całym świecie, zamieszkując różne środowiska, od wilgotnych lasów deszczowych po suche sawanny. Preferują miejsca o dużej ilości materii organicznej, takiej jak liście, gałęzie czy glina. Ich dieta składa się głównie z rozkładających się roślin, grzybów i owadów martwych.
Budowa ciała i adaptacje
Ciało stonogi jest wydłużone i podzielone na wiele segmentów. Na każdym segmencie (z wyjątkiem pierwszych kilku) znajdują się dwie pary odnóży. Odnóża są krótkie i zakończone pazurkami, co pozwala im sprawnie poruszać się po różnych powierzchniach, w tym po pionowych ścianach.
Diplopoda nie mają oczu, ale potrafią wykrywać światło i ciemność za pomocą receptorów świetlnych znajdujących się na ich głowie. Posiadają również czułki, które pomagają im orientować się w otoczeniu i znajdować pokarm. Ich ciało jest pokryte twardą, chitynową powłoką, która chroni je przed drapieżnikami.
Sposoby obrony
Stonogi są raczej spokojnymi zwierzętami i unikają konfrontacji. W przypadku zagrożenia potrafią jednak bronić się na kilka sposobów:
- Zwijanie się w kulę: Niektóre gatunki stonogów, gdy czują się zagrożone, zwijają się w ciasną kulę, chroniąc miękkie części ciała.
- Wydzielanie substancji obronnych: Niektóre gatunki Diplopoda produkują substancje drażniące lub toksyczne, które wydzielają z gruczołów na bokach ciała, odstraszając atakujących.
Rola w ekosystemie
Diplopoda odgrywają ważną rolę w ekosystemach. Jako rozkładacze materii organicznej pomagają w utrzymaniu równowagi i dostarczaniu składników pokarmowych do gleby. Ich obecność wskazuje na zdrowe środowisko z dużą ilością materii organicznej.
Ciekawostki o stonogach
Ciekawostka | Opis |
---|---|
Rekordzista | Najdłuższy znany stonóg mierzy ponad 30 cm! |
Liczba nóg | Stonogi mogą mieć od kilku do ponad 750 par nóg. |
Nie są robakami | Mimo że mają wiele odnóży, Diplopoda nie są robakami (Annelida). Należą do innego typu zwierząt – Myriapoda. |
Oddech | Stonogi oddychają za pomocą tchawek, które są otworami w boku ciała prowadzącymi do sieci naczyń krwionośnych. |
Podsumowanie
Diplopoda to fascynujące zwierzęta o unikalnym wyglądzie i sposobie życia. Ich rolę w ekosystemach jest trudna do przecenienia, a ich obecność świadczy o zdrowym stanie środowiska. Choć nie zawsze są mile widziane w naszych domach, warto docenić ich znaczenie i niezwykłą przystosowalność do różnych warunków.